Fréttir

Ársfundur VIRK verður haldinn í apríl 2012. Af því tilefni  gefur sjóðurinn út ársrit sem inniheldur ársskýrslu og annan fróðleik um starfsemi VIRK. Einnig  er stefnt að því að hafa fræðilega umfjöllun um starfsendurhæfingu í  ritinu.  Áhersluþættir í þessu riti verða á samstarfsaðila VIRK  og tengingu starfsendurhæfingar við atvinnulífið. VIRK býður þeim  sem hafa áhuga og þekkingu á málaflokknum og vilja fjalla um aðferðir, áhrif og árangur í starfsendurhæfingu með  fræðilegri nálgun, að senda greinar til birtingar.

Þjónusta VIRK miðar að því að styðja einstaklinga með heilsubrest aftur út á vinnumarkað. Nú hefur þjónusta hjá ráðgjöfum VIRK sem staðsettir eru hjá stéttarfélögum um allt land verið í boði í tvö ár. Á þessum tíma hefur fjöldi fólks farið í gegnum kerfið og sífellt er verið að leita leiða til að aðstoða einstaklinga aftur í vinnu. Hluti þessa hóps er í vinnusambandi og kemst aftur í sína fyrri vinnu með aðstoð og samvinnu ráðgjafa og vinnuveitanda.

Um miðjan september tók til starfa hópur sem mun skoða sérhæft mat VIRK, með tilliti til andlegra þátta í matinu.  Hópurinn mun skoða þá þætti sem í dag eru hluti af matinu, fara yfir erlendar rannsóknir á þessu sviði og skoða þekkta þætti sem geta skipt máli fyrir endurhæfingu.  Þær rannsóknir sem gerðar hafa verið á sérhæfða matinu benda til þess að þörf sé á að bæta andlega þætti í því.

Sérfræðingur VIRK fór nýlega á fund í Osló með yfirmönnum Rauland sem er þróunarmiðstöð rannsókna í starfsendurhæfingu í Noregi (kompetansesenter). Rauland gegnir einnig því hlutverki að vera starfsendurhæfingarstöð.  Mikill áhugi er á að prófa verkferla og verkfæri VIRK í grunnmati og sérhæfðu mati í starfsendurhæfingunni sjálfri með það að leiðarljósi að nýta það í klínískri notkun og samvinnu um framþróun þessara verkfæra. Rannsóknarhluti Rauland hefur einnig mikinn áhuga á að koma að frekari rannsóknum verkfæranna og notkun þeirra  m.a. með það að markmiði að geta birt slíkt í alþjóðlegum tímaritum. Áhugi þeirra er ekki síst sá að setja sig með þessum hætti í fremstu röð í notkun ICF (International Classification of Function) í starfsendurhæfingu  í Noregi.

Fyrstu fræðsludagar  haustsins hjá  ráðgjöfum VIRK í starfsendurhæfingu voru haldnir 11-12. september síðastliðinn í Reykjavík.  Á dagskrá var m.a. fræðsla um andleg veikindi sem mikilvægt er fyrir ráðgjafa í starfsendurhæfingu að hafa góða innsýn í í sínu starfi. Til leiks voru fengnir mjög færir sérfræðingar á þessu sviði og má þar nefna Valgerði Baldursdóttir yfirlækni geðsviðs Reykjalundar og Héðinn Unnsteinsson sérfræðing í stefnumótun hjá Forsætisráðuneytinu.  

Þrír nýir ráðgjafar hafa tekið til starfa hjá stéttarfélögum í samstarfi við VIRK. Elín Reynisdóttir hóf störf hjá stéttarfélögunum á Akranesi, Guðleif Birna Leifsdóttir hjá BHM, KÍ og SSF og Hanna Dóra Björnsdóttir hjá stéttarfélögum á Norðurlandi vestra.

Samkvæmt lögum sem samþykkt voru á Alþingi í júní síðastliðnum (breyting á lögum nr. 129/1997 um skyldutryggingu lífeyrisréttinda og starfsemi lífeyrissjóða) þá ber öllum launagreiðendum að greiða 0,13% af heildarlaunum allra starfsmanna sinna til VIRK – Starfsendurhæfingarsjóðs frá og með 1. september 2011 – þ.e. miða skal við iðgjaldastofn septembermánaðar 2011.  Fram að þessum tíma hefur einungis verið kveðið á um greiðsluskyldu í kjarasamningum en nú nær hún til allra launamanna samkvæmt lögum þar með talið til sjálfstæðra atvinnurekenda og þeirra sem ekki eru félagsmenn stéttarfélaga. Launagreiðendum ber að standa skil á iðgjaldinu til viðkomandi lífeyrissjóðs með sama hætti og gildir um lífeyrisiðgjald og munu lífeyrissjóðir síðan ráðstafa gjaldinu til VIRK – Starfsendurhæfingarsjóðs.

Í rannsókn sem var gerð í Svíþjóð fyrir nokkrum árum (G. Gard og A.C.  Sandberg 1998) var  skoðað hvað hvetur fólk til að fara aftur í vinnu eftir veikindi eða slys. Þátttakendur voru einstaklingar sem tóku þátt í 12 vikna starfsendurhæfingu  vegna stoðkerfisverkja. Endurhæfingin  samanstóð af þremur vinnudögum og tveimur endurhæfingardögum í hverri viku.  Allir þátttakendur unnu á velferðarsviði eða við þjónustu. Tilgangurinn með rannsókninni var að kanna hvaða þættir hvetja eða  letja fólk við endurkomu til vinnu. Skilyrði fyrir þátttöku voru stoðkerfisverkir, (í mjóbaki, öxlum  eða hálsi) að þeir hafi varað í að minnsta kosti eitt ár og að veikindafjarvist frá vinnu væri að minnsta kosti fjórar vikur.

Góður fyrirtækisbragur eða fyrirtækismenning hefur áhrif á tryggð starfsmanna og löngun þeirra til að vera í vinnunni. Fyrirtækisbragur nær til allra þátta vinnuumhverfisins, skipulags, andrúmslofts, hvernig fólki líður í vinnunni, hvernig samskipti eru á vinnustaðnum, vinnunar sjálfrar, - alls, hvort sem um er að ræða skráðar eða óskráðar reglur.  Góður fyrirtækisbragur getur bætt afkomu fyrirtækisins, en slæmur fyrirtækisbragður dregur úr henni. Pirrað starfsfólk, viðvera í vinnu án framleiðni, slúður og óskipulagðar fjarvistir geta verið afleiðing þess að fólki líður ekki vel í vinnunni. Hér að neðan eru tíu ráð til að bæta fyrirtækisbrag á þínum vinnustað.

Heilbrigðisstarfsfólk gegnir mikilvægu hlutverki í „endurkomu til vinnu“ (ETV) fyrir fólk sem á við heilsuvanda að stríða og viðhorf þess og leiðbeiningar hafa afgerandi áhrif á bæði einstaklinga og fyrirtæki. Mikil umræða hefur verið erlendis og hér heima vegna langtíma veikindavottorða lækna og þær takmarkanir sem þau leggja á fólk vegna endurkomu til vinnu.   Rannsakendur í Kanada vildu skilja ástandið betur og gerðu samanburðarrannsókn þar sem allir meðferðaraðilar mátu sömu þrjá einstaklingana með tilliti til endurkomu til vinnu.