Fréttir

VIRK og endurhæfingardeild Landspítalans að Laugarásvegi eru um þessar mundir að fara af stað með samstarfsverkefni með það að markmiði að byggja upp árangursríka starfsendurhæfingu fyrir ungt fólk með geðrofssjúkdóma á Íslandi.  Í upphafi verður sett upp tilraunaverkefni þar sem unnið verður eftir hugmyndafræði IPS (individual placement and support) með fimm ungum einstaklingum sem eru í þjónustu á Laugarásveginum.   Ástæða þess að ákveðið var að fylgja hugmyndafræði IPS er sú að rannsóknir benda til þess að þetta sé áhrifaríkasta leiðin við að aðstoða fólk með þungar geðgreiningar út á vinnumarkað.  Rannsóknir sýna að fólk með þungar geðgreiningar sé þrisvar sinnum líklegra til þess að verða virkt á almennum vinnumarkaði í hlutastarfi eða fullu starfi ef farið er eftir hugmyndafræði IPS frekar en annarri hugmyndafræði.

Steinhildur Sigurðardóttir er nýr ráðgjafi sem ráðinn hefur verið til starfa hjá stéttarfélögum í  Hvalfirði, Borgarfirði, á Mýrum, á Snæfellsnesi og í Dalasýslu í samstarfi við VIRK.  Steinhildur útskrifaðist sem sjúkraliði árið 1986 og hóf þá störf á Borgarspítalanum þar sem hún starfaði á handlæknisdeildum í 16 ár.  Hún lauk B.A. prófi í félagsfræði frá H.Í. árið 2001 og starfsréttindanámi í félagsráðgjöf frá H.Í. árið 2002.  Undanfarin tíu ár hefur hún starfað hjá Félagsþjónustu Hafnarfjarðar með starfsendurhæfingu sem sérsvið. Starfsstöð Steinhildar er hjá Stéttarfélagi Vesturlands í Borgarnesi. 

Þriðja árið í röð fækkar veikindadögum á dönskum vinnustöðum og voru þeir að meðaltali 7,3 dagar árið 2011 í einkageiranum hjá fólki í fullu starfi eða 3,3%.  Árið 2008 voru fjarverudagarnir að meðaltali 8,7. Einnig hefur dregið úr fjarveru hjá hinu opinbera en töluvert minna. Fyrirtækjaráðgjafi hjá CABI (Center for Aktiv BeskæftigelsesIndsats) segir að þennan árangur megi þakka því mikla átaki sem hafi átt sér stað á dönskum vinnumarkaði þar sem unnið er markvisst með fyrirtækjum til að ná þessu markmiði. „Það er kominn skilningur á því að veikindafjarvera stafar ekki einungis af bakteríum eða vírusum og að allir bera ábyrgð á vinnustaðnum og geta lagt sitt af mörkum,“ segir Camilla Høholt Smith í viðtali í septemberhefti Agenda. Hún bendir á að séu vandamál á vinnustaðnum sé mikilvægt að ræða þau í hreinskilni því þau geti verið ástæða fjarverunnar. Þetta krefjist ákveðinna hæfileika hjá stjórnendum. Prófessor við Árósaháskóla segir að á þeim vinnustöðum þar sem tilkynna á veikindi beint til yfirmanns séu fjarvistir marktækt færri en þar sem einungis þarf að tilkynna veikindi til móttökunnar.

Víða erlendis hafa vinnustaðir góða reynslu af því að vera með starfsvin þegar starfsfólk er að koma til baka á eigin vinnustað eftir langtímaveikindi eða þegar nýtt starfsfólk er ráðið inn sem hefur ekki verið á vinnumarkaði lengi. VIRK er um þessar mundir að skilgreina hlutverk starfsvina (mentora) á vinnustöðum sem getur verið margbreytilegt eftir aðstæðum.  Með því að smella á hnappinn hægra megin á síðunni sem heitir Fræðslumyndbönd er hægt að skoða myndbönd um fjarverustjórnun og myndbönd um starfsvin. Taka skal þó fram að hér um dönsk myndbönd að ræða sem byggjast á dönskum aðstæðum og vinnureglum og því er ekki endilega um hliðstæðu að ræða við hlutverk starfsvinar eins og VIRK mun kynna þau. Myndböndin eru með íslenskum texta.

Stéttarfélögin Efling, Hlíf og Sjómannafélag Íslands hafa ráðið nýjan ráðgjafa til starfa í samstarfi við VIRK, með aðsetur hjá Eflingu en það er Pétur Gauti Jónsson. Pétur Gauti útskrifaðist með starfsréttindi í félagsráðgjöf frá Háskóla Íslands árið 2003, en hann hafði áður lokið BA námi í guðfræði. Hann hefur  reynslu af ýmsum störfum sem tengjast heilbrigðis- og endurhæfingarmálum.  Pétur vann í um þrjú ár á Krabbameinsdeild Landspítalans. Hann hefur svo unnið síðastliðinn fjögur ár hjá Félagsþjónustu Hafnarfjarðar þar sem hann hefur m.a. komið að starfsendurhæfingarmálum og tekið þátt í endurhæfingarverkefnum á borð við Grettistak  í samvinnu við Tryggingastofnun.

Í tilefni af geðverndarvikunni þá hefur VIRK sett upp á heimasíðu sína  skemmtilegan möguleika þar sem fólk getur sent rafræn póstkort til vinnufélaga, vina,  fjölskyldu eða einhvers sem það telur að eigi hrós skilið – svokölluð gleðikort – þar sem komið er á framfæri hrósi og jákvæðum umsögnum.  Allir geta nýtt sér þessi kort án endurgjalds og ekki bara í geðverndarvikunni heldur allt árið um kring.  Sjá sérstakan hnapp hægra megin á heimasíðunni. Það eykur starfsánægju og almenna vellíðan fólks að byggja upp og stuðla að gleði og jákvæðu andrúmslofti á vinnustöðum sem og í samfélaginu almennt. Hluti af ánægju og vellíðan er að fá hrós  og það kostar þann ekkert sem gefur.  VIRK vill því hvetja alla til að nýta sér gleðikort VIRK og stuðla á þann hátt að aukinni jákvæðni og vellíðan í samfélaginu.

Eftir góðar ábendingar frá þátttakendum í verkefninu Virkum vinnustað og frá starfsfólki stéttarfélaga hefur Fjarverusamtalið verið uppfært og er hægt að nálgast þriðju útgáfuna hér. Fjarverusamtalið er dæmi um samtalsramma sem hægt er að nota í trúnaðarsamtali milli stjórnenda og starfsmanns sem hefur verið í skammtímafjarveru frá vinnu. Samtalið er liður í fjarverustefnu vinnustaðarins. 

Nýr ráðgjafi í starfsendurhæfingu,  Dalrós Jóhanna Halldórsdóttir, hefur tekið til starfa hjá stéttarfélögum á Akureyri og á Eyjafjarðarsvæði, í samstarfi við VIRK. Dalrós útskrifaðist sem félagsráðgjafi frá Háskólanum í Árósum í janúar 2004. Undanfarin sjö og hálft ár hefur hún starfað hjá Fjölskyldudeild Akureyrarbæjar, lengst af við vinnslu barnaverndarmála. Hún útskrifaðist sem PMT meðferðaraðili fyrir rúmu ári, en hún hefur síðastliðin þrjú ár unnið að hluta við að þróa meðferðarúrræði byggt á hugmyndafræði PMT fyrir foreldra unglinga í vanda. PMT stendur fyrir Parent manegement training ( foreldrafærni ) með það að markmiði að fyrirbyggja alvarlega hegðunarerfiðleika og taka markvisst á hegðun barna með því að auka færni foreldra með hugmyndafræði PMT. Dalrós er með aðsetur hjá Einingu – Iðju á Akureyri.

Reynslan hefur sýnt að opinská umræða á vinnustöðum um fjarveru vegna veikinda er jákvæð og getur dregið úr fjarveru. Tilgangurinn er ekki að taka réttmæta veikindadaga af starfsfólki heldur að skapa skýrar línur um veikindafjarveru, samskiptaferli og búa til formlegan vettvang til að ræða fjarveru starfsmanns frá vinnu þegar við á.   Æskilegt er að á hverjum vinnustað sé til stefna um vellíðan, fjarveru og endurkomu til vinnu. Hér má finna dæmi um slíkar stefnur, en í þeim er lögð áhersla á að starfsfólki sé gerð grein fyrir þeim viðmiðum sem gilda á vinnustaðnum um tilkynningar fjarveru, skil á læknisvottorði eða hvenær fjarverusamtal fer fram.  Aðalatriðið er að allir viti hvaða reglur gilda og að reglurnar eigi við um allt starfsfólk. Sjá leiðbeiningar til starfsfólks um samskipti yfirmanns og starfsmanns í skammtímaveikindum.

Norræn ráðstefna um starfsendurhæfingu var haldin í Grenå í Danmörku í síðustu viku.  Þessi ráðstefna var mjög áhugaverð þar sem bæði var farið yfir mismunandi bótakerfi Norðurlanda, fyrirkomulag starfsendurhæfingar og niðurstöðu reynslu og rannsókna á sviði starfsendurhæfingar á Norðurlöndunum.  Ráðstefnuna sóttu 180 manns og komust mun færri að en vildu.  Á þessari ráðstefnu héldu fulltrúar VIRK erindi m.a. um starfsemi VIRK og þá þróun sem hefur átt sér stað hjá VIRK undanfarin 4 ár við uppbyggingu starfsgetumats.  Starfsgetumatið sem hefur verið í þróun hjá VIRK byggir m.a. á tilteknum kjarnasöfnum ICF og er ferill hvatningar og íhlutunar auk þess sem áhersla er lögð á þverfaglega aðkomu að flóknum málum og mikilvægi samvinnu við mismunandi fagfólk og stofnanir um allt land.  Á ráðstefnunni var bæði farið yfir uppbyggingu og hugmyndafræði matsins og eins farið yfir ýmsa tölfræði um notkun og árangur.  Þessar kynningar vöktu mikla athygli annarra ráðstefnugesta og fjölmargar fyrirspurnir og óskir um samstarf á þessum vettvangi bárust frá fulltrúum annarra Norðurlanda á þessari ráðstefnu.