Niðurstöður rannsóknar um gagnsemi áætlunar um endurkomu til vinnu
Niðurstöður rannsóknar um gagnsemi áætlunar um endurkomu til vinnu
með bakverki við að koma fyrr til vinnu aftur. Þessi aðferð er einkum árangursrík hjá fólki sem er eldra en 44 ára og meðal
þeirra sem hafa verið í veikindafjarveru áður.
Einstaklingar eldri en 44 ára, sem hafa átt við veikindi að stríða vegna bakverkja, virðast hafa mikið gagn af
vinnutengdri áætlun um endurkomu til
vinnu.
Ástæða rannsóknar
Sami rannsóknarhópur hafði fundið að vinnutengd áætlun um endurkomu til vinnu
stuðlaði að því að einstaklingar með verki í mjóbaki komu fyrr aftur til vinnu en sambærilegir einstaklingar sem fengu venjulega meðferð.
Í þessari rannsókn vildu rannsakendur finna hvort þessi aðferð hentaði betur einum hópi en öðrum.
Hvernig var rannsóknin unnin?
Í upphaflegri rannsókn tóku þátt 196 starfsmenn sem höfðu verið frá vinnu í
tvær til sex vikur vegna vandamála í mjóbaki. Starsfólkinu var skipt í tvo hópa með slembiaðferð. Annar hópurinn fór í
gegn um skipulagt ferli á vinnustað um endurkomu til vinnu og hinn hópurinn fékk venjulega meðferð. Þeir sem voru í vinnutengdri
starfsendurhæfingu unnu með yfirmönnum sínum og sérfræðingi í starfsmannaheilsuvernd eða vinnuvistfræðingi við að greina og
leysa hindranir gegn endurkomu til vinnu. Þeir sem fengu venjulega meðferð fengu meðferð hjá lækni. Rannsakendur báru saman fjölda daga í
veikindafjarvist hjá báðum hópum. Aðeins þeir sem komu aftur í sömu eða svipaðra vinnu með sömu laun í fjórar vikur
eða lengur voru með í lokaúrvinnslu gagna. Rannsakendur báru saman fjölda daga í veikindafjarvist hjá báðum hópum að teknu
tilliti til þátta sem vitað er að hafa áhrif á lengd fjarvistar en þeir eru m.a.; aldur, kyn, verkjastyrkur, geta til virkni vegna verkjanna, líkamlegt
álag í vinnu og að hafa verið í veikindafjarvist árið áður.
Niðurstaða rannsóknarinnar
Almennt séð komu þeir sem tóku þátt í vinnutengdri endurkomuáætlun fyrr aftur
til vinnu en þeir sem fengu venjulega meðferð. Þeir komu að meðaltali 30 dögum fyrr til vinnu. Í nánari greiningu gagna kom í ljós að
vinnutengd endurkomuáætlun átti einkar vel við fyrir eldri starfsmenn og þá sem höfðu verið frá vinnu vegna veikinda árið
áður. Starfsmenn eldri en 44 ára komu 2,5 sinnum fyrr aftur til vinnu en starfsmenn í sama aldursflokki sem fengu venjulega meðferð og þeir sem höfðu
verið veikir árið áður komu 2,8 sinnum fyrr til vinnu en þeir sem fengu venjulega meðferð. Þættir eins og kyn, geta til virkni vegna verkjanna,
verkjastyrkur og líkamlegt álag í vinnu virtist ekki hafa áhrif á árangur.
Styrkleikar og veikleikar rannsóknarinnar
Niðurstaðan byggir á rannsóknarsniði RCT sem er talinn besta aðferðin (gold standard) við
að meta árangur meðferðar. Veikleiki rannsóknarinnar er að undirhópar voru greindir eftirá, en ekki fyrir gagnasöfnun þrátt fyrir
að sömu undirhópar hefðu líklega orðið fyrir valinu.
Lærdómurinn
Við þurfum að leggja miklu meiri áherslu á að vinnutengja starfsendurhæfinguna og að fá fyrirtæki til að hafa fastmótaða stefnu
um hvernig þau ætla að aðstoða sína starfsmenn sem fyrst aftur í vinnu eftir veikindi eða slys.
Þessi samantekt byggir á greininni: What works best for whom? An exploratory, subgroup analysis in a randomized, controlled trial on the effectiveness of a workplace
intervention in low back pain eftir Stenstra I., Knol DL ofl. og birtist í Spine vol 9 bls. 1243-1249 2009